Nederland speelt een leidende rol in de energietransitie door grootschalige investeringen in windenergie. De Nederlandse windenergiesector groeit dan ook sterk, zowel op land als op zee. Offshore windenergie is essentieel voor de toekomstige energievoorziening en verduurzaming van Nederland. Ondanks uitdagingen zoals ecologische effecten en stijgende kosten, blijft de sector innoveren en groeien. Met ambitieuze doelen voor 2030 en 2050 is windenergie een pijler onder de Nederlandse duurzaamheidsstrategie. Dit blijkt uit het IEA Wind Annual Report 2023 over Nederland.
De cijfers
Het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in de nationale vraag naar elektriciteit is gestegen van 43% in 2022 tot 52% in 2023. Windenergie sprong van een aandeel van 20% naar 27%. Het totale geïnstalleerde vermogen bereikte 10,8 GW, waarvan 4 GW offshore. Dit aandeel zal naar verwachting fors stijgen.
In 2023 zijn de offshore windparken HKZ en HKW in gebruik genomen met 2,3 GW. Voor offshore is het doel om tegen 2030 een capaciteit van 21 GW te realiseren, wat overeenkomt met een jaarlijkse productie van 49 TWh. Tegen 2050 moet Nederland 70 GW aan offshore windenergie opwekken.
Op land was er eind 2023 een operationele capaciteit van 6,8 GW. Dit is te danken aan de groei van 770 MW afgelopen jaar, hoewel nieuwe projecten worden bemoeilijkt door strengere milieuregels. Het beleid voor wind op land is verschoven naar regionale besluitvorming. Nederland is opgedeeld in 30 energieregio’s waar gemeentes en waterschappen samen plannen maken. Een belangrijke focus ligt op het betrekken van lokale gemeenschappen bij windprojecten, met als doel dat zij 50% eigendom krijgen van nieuwe projecten.
Uitdagingen en innovaties
De realisatie van 21 GW aan offshore windvermogen tegen 2030 vereist oplossingen voor een tekort aan gekwalificeerd personeel, stijgende kosten en lange levertijden van materialen. Innovaties zoals grotere turbines en nieuwe installatietechnieken spelen een cruciale rol in het behalen van deze doelen.
Om de effecten op het milieu en de ecologie te beperken, worden nieuwe technieken getest. Zo wordt er geëxperimenteerd met het verven van wieken om vogelbotsingen te verminderen en wordt het herstel van zeebodems bevorderd.
Er zijn geavanceerde technologieën in ontwikkeling, zoals drones voor onderhoud en sensoren voor continue monitoring van windturbines. Dit draagt bij aan efficiëntere en duurzamere windparken.
De overheid blijft investeren in onderzoek en ontwikkeling, met subsidieprogramma's zoals SDE++ en HER+.
Over het rapport
Het 'Wind Technology Collaboration Programme' is een internationale samenwerking die informatie en onderzoek deelt om onderzoek, ontwikkeling en inzet van windenergie in de lidstaten te bevorderen. Het consortium is een onderdeel van het Internationaal Energieagentschap (IEA).
Het IEA Wind jaarverslag belicht biedt een gedetailleerd overzicht van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van de inzet van windenergie. een initiatief van WindEurope en de Europese Commissie. Het rapport over Nederland is geschreven door Ruud Oerlemans van RVO.
Bekijk al het nieuws